Tarnip pissusaanut periaasii – filosofi

SIANISSUTSIKKUT IPILERSUTUT INNERMIT NUNARSUARMI PITSAANERPAAMIK ANGUSAQARNERMUT. TEAM DANMARKIP TIMERSORNERMI TARNIP PISSUSIINUT TUNNGASUTIGUT PERIAASII AAMMA FILOSOFII TAMATUMUNNGA TUNULIAQUTAASOQ PILLUGIT ATUARIT.

Team Danmarkip timersornermi tarnip pissusiinut tunngasutigut sulinera timersornermi tarnip pissusiinut tunngasunik ilisimatusarnermik tunngaveqarluinnarpoq, qanorlu allannguisoqartarneranut teoriinik ilisimaneqareersunik aallaaveqarluni.

EQQARSAATIT, MISIGISSUTSIT TIMILLU SULILLUARNERATA ATAQATIGIILLUINNARNERAT

Timersornermi tarnip pissusii pillugit filosofiimi Team Danmarkip tunniuttagai, periusii tunuliaqutaasorlu nassuiarneqarput. Team Danmarkip timersornermi tarnip pissusii pillugit filosofiia uani atuaruk.

Kognitiv psykologiimi eqqarsaatit, misigissutsit, timimut tunngasut, pissusilersornerullu ataqatigiinnerat sammineqarpoq. Timersortartup eqqarsariaasia timersortartup timaata sulilluarneranut pingaarutilerujussuuvoq.

Kognitiv psykologiimi ersersinniakkat pingaarnersaat tassaavoq piviusumut qisuariarneq ajortugut, kisiannili piviusoq pillugu qanoq paasinninnitsinnut qisuariartartugut. Timersortartup pissangalersarnera ass. piginnaaneqarnerusumit unammineqarnermik pissuteqartariaqanngilaq, pissutaasorli tassaassaaq inummit taassumannga piginnaanikinnerusutut misigineq.

Timersortartut eqqarsariaatsinik taamaattunik paasinninnissaminnut  tulluarsarnissartik iluaqutigisinnaavaat.

PISSUSILERSORNERIT TAMARMIK ATUUFFEQARPUT

Inuup pissusilersortarnera pillugu psykologiimi eqqaaneqarpoq pissusilersornerit tamarmik atuuffeqartut. Naleqquttuunngitsumimmi iliornerit allaat pingaannginnerusunik iluanaaruteqarfiusinnaasarput. Tamatumunnga assersuutaasinnaavoq timersortartup finalimi assoroorfiusumi pissanngaseriarami timimi aalaasianik sukkatsisitsinera. Pisuni taamaattuni allaat iluanaaruteqartoqarsinnaavoq. Immaqa timersortartoq piffissami sivikitsumi oqiliallattutut misigisimasinnaavoq ”qanoq iliuuseqarami”, naak tamanna pissusissamisuunngikkaluartoq.

Timersornermi tarnip pissusiinik ilinniarnerup timersortartoq ikiussavaa eqqarsariaatsit taamaattut isiginiarnerunissaannik naleqquttunillu iliornerusalernissamik.

EQQARSAATIT MISIGISSUTSILLU NAKKUTIGINERAT IPERARUK

Timersortartut misigissutsiminnik aqutserusunnerminnik eqqarsaatillu nuanninngitsut nuannersunngortinniarnissaannik kissaateqarnerminnik takutitsigajupput. Tamannali, aqutsisinnaaneq nuannersunngortitsisarnerlu, iluatsittuarsinnaanngilaq.

Pingaartumik pisuni assoroorfiuissortuni, ass. unammiuaarnerni pissartanngorniunnernilu pingaarnerusuni, eqqarsaativut uummartoorutigisutut ittarpavut. Pisuni taamaattuni timersortartut aqukkuminaatsorujussuarnik, nutaajugajuttunik sungiusimanngisanillu eqqarsaaterpassuaqartarput. Uatsinnut pingaaruteqartunik aallussinitsinni ernumaneq katattussaanngitsutut illuni ingiaqataasutut ittarpoq. Eqqarsaatigerusunngisanik eqqarsaateqarluta assoroorluta unammigaangatta ”unammineq” nakkutiginnginnerulersarparput.

Mindfulness og Acceptance and Commitment Training (ACT) aallaavigalugu timersortartut maannarpiaq kisiat eqqarsaatigitinniarlugu, eqqarsaatit misigissutsillu nuanninngitsut nalunaarsortillugillu akueritinniarlugit kiisalu suliassamik ukkassilersinniarlugit sungiusartarpavut.

PINGAARTITAT ILIORTITSISULLU TUNNGAVIUSUT

Qaffasinnerpaamik timersortartut nunarsuarmi pitsaanerpaanut ilaalernissamik tungaanut unammilligassat aalajangiisut arlalissuit aqqusaartarpaat. Tamakku ilaatigut ”apeqqutinut pingaarutilinnut” tunngasuupput, tassaasunut ”Kinaavunga, suulluuna aqukkaanga? Anguniagaqarninniuna suna takorluugarigiga? Suunuku pingaartinniarikka? Ilumut timersortartuuniarnera akilersinnaanerpa?”

Eksistentiel psykologii aallaavigalugu taaguutit soorlu pingaartitat, kinaassuseq aamma isuma qitiutittarpavut. Timersortartoq apeqqutinik pingaarutilinnik eqqarsaateqarsimasoq pisunik artornarnerusunik aqqusaagaqarusunnerugajuttarpoq, pisunilu artornartuni uteriitsuunerminik takutitsinerusarluni.

UNAMMIFFIMMI ATTAVEQAQATIGIITTARNEQ UNAMMIFFIMMI SUNGIUSARNEQARTASSAAQ

Unammiffimmi attaveqaqatigiittarneq unammiffimmi sungiusarneqartassaaq. Attaveqaqatigiilluarneq iligiit suleqatigiinnerannut sungiusarnermullu sunniuteqartarpoq (ass. aaqqissuussaanermut, anersaanissimaarnermut, imminut tatiginermut, ukkassinermut eqqissisimanermulluunniit). Iligiit suleqatigiissinnaanerannik pitsanngorsaanermi iligiit anguniakkaminnut qaninnerulersinniarlugit ungasinnerulersinniarlugilluunniit timersortartut qanoq pissusilersornissaminnik attaveqaqateqartarnissaminnillu ilisimannilernissaat pingaaruteqarpoq.

Iligiit pitsaanerpaamik suleqatigiilersinniarutsigit unammiffimmi pisorpiaat eqqarsaatigisariaqarpavut. Unammeqataasut ataasiakkaat qanoq iliorpat, tamakkulu unammeqataasunut qanoq sunniuteqarpat? Iligiit atassuteqarnerannut sukkut sunniuteqarpa?

AAQQISSUUSSAANEQ SUNGIUSARNERMILU KULTURI

Timersortartut timersuutigisaminnik isummakkut ulapilersoornerinnaq (stresserneq) misigisanngilaat. Aammali toqqartuinissamut najoqqutassanit erseqqissuunngitsunit, tusagassiuutinit, sungiusaasut/sulisut eqqissisimannginnerannit/stressernerannit aammalu ass. sungiusarnermi piffissat, ineqarneq assigisaalluunniit eqqarsaatigalugit nalornissuteqarnermit aallaaveqartumik aaqqissuussaanikkut stressertoqarnera misigisimasarpaat.

Sungiusaqatigiittartuni iligiinnilu tamani kultureqartoqalersarpoq, tassa imaappoq, pisuni qanoq ittuni qanoq iliornissamut tunngaviusunik pingaartitaqartoqalersarlunilu iliuuserisartagaqartoqalersarpoq. Sungiusarnermi kultureqarneq taamaattoq annerusumik minnerusumilluunniit naleqquttuusarpoq. Amerlanertigut pitsaasumik kultureqarneq qanoq oqaluttoqarneranut, iliortoqarneranut ilumullu qanoq iliortoqarneranut naapertuuttuusarpoq.

Taamaattumik timersornermi tarnip pissusiinik ilinniarnermi nutaaliaasumi aqutsinermik suliaqarneq aamma pingaartitat erseqqissarneqarnissaannut sungiusaasunik timersornermullu tunngasutigut pisortaasunik ikiuinissaq pingaartinneqarput.

Pingaartitat ullut tamaasa takussaatinneqassapput.

TIMERSORTARTUTTAAQ AVATANGIISII PITSANNGORSARNEQARSINNAAPPUT

Timersortartup ulluinnarisami ataqatigiissuunissaanik ilungersuuteqartarnera timersornerup avataatigut avatangiiserisanik pissuteqarajuttarpoq. Taamaattumik timersornermi tarnip pissusiinik ilinniarnermi suliassaq pingaarutilik timersortartut avatangiisiinut tamarmiusunut, ass. timersorneq qitiutillugu naleqquttunik avatangiiseqarnissap pilersinnissaanut aamma ilinniarnermut, ikinngutinut ilaquttanullu piffissaqarnissamut, pingaarnertut tunngassuteqarpoq.

Materialet er udviklet af

Scroll to Top